Filips II

De Koning van Hispanje

Filips II heeft nooit een goede pers gehad, en niet alleen in de Nederlanden. Al in zijn eigen tijd verschenen er negatieve publicaties over hem. Later omschreef de Franse filosoof Voltaire hem als ‘een harde en wantrouwige meester, een wrede echtgenoot en een genadeloze vader’. De indruk die velen nu nog van Filips hebben is voor een groot deel gebaseerd op de zogeheten ‘Zwarte Legende’, waarin Spanje en de Spanjaarden worden afgeschilderd als wreed, bloeddorstig en intolerant. Kortom, Filips komt er tot in de twintigste eeuw in geschiedenisboeken meestal niet goed vanaf. Verguisd, geëerd Na het aftreden van zijn vader, de Habsburgse keizer Karel V, aanvaardde Filips II in 1555 de regering over de Nederlanden, waar men hem in tegen stelling tot zijn in Gent geboren vader vooral als een hoogmoedige Spanjaard beschouwde. In 1581 ‘verlieten’ de opstandige Nederlandse gewesten hem door het Plakkaat van Verlatinge te ondertekenen. In De koning van Hispanje brengt Arnout van Cruyningen in kaart hoe er in de loop der eeuwen over Filips II geschreven is, en merkt daarbij interessante verschillen op tussen protestantse en katholieke auteurs. Hij gaat na of het gangbare imago van Filips II als een ongenaakbare, duistere figuur wel recht doet aan deze complexe man.